سفارش تبلیغ
صبا ویژن

مهدی مشکات ـ شعرونظر

 

 باسلام وسپاس

از خوانندگان عزیز می خواهم: این سروده را تنها به چشم شعر نخوانند؛

بلکه به دیده ی یک اندیشه نامه (در مورد زن) به آن نگاه کنند و در صورت

امکان نقد و نظر بفرمایند.                                                

 

 

....................................................................................

 

 

به امید «روز زن».                          

تقدیم به همسر و همسفر گرامی ام. پاک‌بانوی بی همتایی که تک تک رؤیاهای شیرین  

این مثنوی را برایم  تعبیر کرد.

 

 

 

 

آه بانو1

 

 

        

 

 

اصل زن فلسفه ی  گل دارد

دامن از باغ تکامل دارد

 

زن که حساس ترین ادراک است..

تپش مهر خدا در خاک است..

 

زن که این قدر شکر می‌ ریزد..

از هر انگشت، هنر می ریزد..

 

زن که اندیشه‌ی  قمصر دارد..

عطر در شیشه‌ی  همسر دارد..

 

زن که محبوب پیمبر شده است..

خوش به حالش، چه معطر شده است

 

 یعنی از محمل راز آمده زن

 همره عطر و نماز آمده زن

 

پای بر فرق بهشت آورده

خانه را غرق بهشت آورده

 

چه کسی خوبتر از زن دیده؟

خوب‌ها را چه کسی زاییده؟

 

مردها هرچه که سرور باشند

پیش مادر، همه نوکر باشند

 

هی ننازیم که  قوّامانیم*

ما «‌الف بچة»‌‌ این مامانیم...

 

 .......................................................... 

*ازدنیای شما، سه چیز برای من پسندیده شد: زن و عطر، و روشنی چشم ام در نماز ـ  الخصال؛ ج 1 :ص 165  .

*« الرّجالُ قوّامون عَلیَ النِّساء :نساء34»

 

غمزه از جنس ملَک دارد زن

مثل دریاست، نمک دارد زن

 

بسکه مانند ملَک معصوم است

چشم نامحرم از او محروم است

 

مینیاتوریِ عشق است انگار

یا خودِ حوریِ عشق است انگار

 

                                           چشم عشق است ـ ببین اشکش را !

                                           پاک کن زودتر این اشکــــش را  

 

 

 

 آهبانو 2

 

زن لطیف است خفیفش نکنند!

آلت دست کثیفش نکنند!

 

گوهر است این، نشود بازیچه!

«اصل آزادی زن» یعنی چه؟!

 

زن خودش مادر آزادی‌هاست

بانی و بانوی آبادی‌هاست

 

مثل لیلی که به محمل باشد

زن دقیقاً مثَلَش «دل» باشد:

 

دل در این سینه کجا در بند است؟

این نه بند است، که این «پیوند» است

 

دل در  این تن شریان‌ها دارد

عالم از زن جریان‌ها دارد

 

پس ببین، معنی «‌پیوند»‌‌ این است

معنی «‌همسر دلبند»‌‌  این است

 

تپش دل، تپش تن آرد

زندگی هم تپش از زن دارد

 

خانه از دسـت زنان می‌چرخد

دور «زن»،  پس دو جهان می‌چرخد

 

خسروان گرچه جهان می گیرند

«دل» مهم است و زنان می‌گیرند

 

بله مردان سرِکارند این جا

بانوان خوب سوارند این جا!...

 

این همه گفتم، اگر«زن» باشد

نه که تنها تن و مانکن باشد

 

همه ی فلسفه ی زن «تن» نیست

آدمی زاده که گاو آهن نیست

 

نه فقط غمزه‌ی  لیلی دارد

یک جهان ثروت ملّی دارد

 

                                        زن ایرانی اگر بر می‌گشـــت

                                       "عصر بد" مشرق دیگر می‌گشت

  

 

          

***

 

زن نه بازار و بزک کم دارد

دلِ حوّا  سرِ آدم دارد

 

ما اگر کاملاً آدم بودیم

فکرِ آزادیِ با هم بودیم

 

زن گل است این دل اگر «دل» باشد

گل نباید همه جا  وِل باشد

 

این که هفتاد قلم می خواهد

شهربانوست، حرم می خواهد

 

                                          حرمش باش حـــرامش نکنند

                                          مرغ عشق است به دامش نکنند

 

 

 ***

 

پیشتر نیز خطا می کردند

به زنان جور و جفا می کردند

 

مرد اگر هر شر و شوری می کرد

زن فقط سنگ صبوری می کرد

 

سطح اندیشه که پایین تر بود

زن گرفتارتر از شوهر بود

 

مرد اگر دغدغه‌اش «کار»اش بود

زندگی بر سر زن  بارَش بود

 

مادران شمع شبستان بودند

چقدَر مثل شهیدان بودند

 

گرچه دین بوسه زَدَستش بر دست

زندگی پینه به دستش می‌بست..

 

حال، از این ورِ بام افتادیم

حق زن را کف دستش دادیم!

 

 عصر ما مدعیِ زن شده است

زن چراغش ـ بله ـ روشن شده است

 

شهر و بازار، چراغان از زن

خانه‌ها شام غریبان از زن

 

زن عروسک شد و مامانی شد

راه افتاد و خیابانی شد

 

عصر ما عصر مزخرف شده است                            

زن ـ ببین! ـ طعمه ی مصرف شده است

 

عصر پرمصرفی و شیکی شد

زن عمل کرد و پلاستیکی شد

                                      زن «به روز» آمد و شب شد روزم

                                      برو پروانه!  خودم می سـوزم...


 

 

                                      

آه بانو 3

 

عصر دلسردی و قهر آمده است

مهد کودک  پُرِ شهر آمده است

 

خانه‌ها کلبه‌ی احزان شده‌اند

سالمندان چو غریبان شده‌اند

 

جای بی بی همه  سی دی داریم

تربیت‌های جدیدی داریم

 

برکت خانه‌ی  ما بی بی بود

رونق زندگی از نی نی بود

 

زن که از خانه روان شد دیگر

زندگی برگ خزان شد دیگر

 

همه گم کرده‌ی چیزی شده‌اند

ناخودآگاهِ غریزی شده‌اند

 

                                      هرکسی در به درِ چیزی شد

                                     دوره‌ی دوری و پاییزی شد

 

  ادامه در پست بعدیhttp://mahdimeshkaat.parsiblog.com/Posts/300/

 

 


ارسال شده در توسط مهدی مشکات(بیاتی)

 

نیمِ زن دغدغه‌ی مادری است

باقی‌اش دلبری و همسری است

 

ما به آن نیمه جفاها کردیم               

راه بر نیمه شدن وا کردیم

 

زن که در مادری‌اش لک برداشت

همه‌ی فلسفه‌اش شک برداشت

 

چون که آن دغدغه را از کف داد

لا اقـل نیمِ بهایش افتاد

 

عصر نامادرِ بد همسری است

صِرف مصرف گری و دلبری است

 

خسته از نی نی و نِق نِق شده‌اند

خودشان آینه‌ی  دق شده‌اند

 

زن فقط آینه را می فهمد

ناز و بازار و ... چه‌ها می فهمد!

 

ای زنان! گنج نهان در بدنید

این قدر چوب حراجش نزنید

 

ای که در آینه‌ها می گردی

آه، گنجی ست که خود گم کردی

 

نه فقط صورت ماهی داری

گنج پنهانِ الـــهی داری

 

اصل و نسل همه از دامن کیست؟

روح تاریخ بشر در تن کیست؟

 

                                             کیست مسئول عواطف؟ مادر

                                             حلقه‌ی وصل طوایف: مــادر     

 

 

  ***      

 

شاعران حُسن ادب می‌‌ کردند       

از زنان نام نمی‌‌‌آوردند

 

زن که اسطوره‌ی  هر دیوان بود

در تپش‌های غزل پنهان بود

 

نام زن کی به غزل می‌‌ گفتند؟

به دو صد پرده مَثل می گفتند

 

تا حرم نشکند از هر خاتون

شهره  لیلا شد و رسوا مجنون

 

نه که این غیبت بانو می شد

باعث هیبتِ بانو می شد

 

زن چرا این همه ارزان باشد؟

دیدنش بر همه آسان باشد؟


سرگِران چون گُلِ نرگس خوب است

متکبر چو «پِرَنسِس» خوب است


نکند مثل عروسک باشی

اهل زیباییِ کوچک باشی


مثل انگشت نماها  نشوی!

عسلم! سینیِ حلوا نشوی!

 

سکه‌ی دلبری ارزان نشود!

همه اش خرج خیابان نشود!

 

عشق درپرده نهانش زیباست

عاشقی با ضربانش زیباست...

 

                                         عصر ما چون ادبِ عشق شکست

                                         غزلش عین خـــــداحافظی است

 

 

 

 ***

ما نگفتیم زنان سر باشند

سخن این بود که «همسر» باشند

 

بس کن این حرف بد تکراری:

مردسالاری و زن‌سالاری

 

مکتب عشق اگر هست این جا

چه کسی هست  فرودَست این جا؟

 

مرد با زن چه تفارق دارند؟

شمع و پروانه توافق دارند

 

عشق چون رهبر دل ها باشد 

راهبرد همه لیلا باشد

 

همه امروز تلاطم دارند

عاشقان خوب تفاهم دارند

 

تا که هرکس به سرش یک سوداست

نرخ آمار جدایی بالاست

 

همه گر یک سر و سودا بشوند

همه گر عاشقِ والآ بشوند

 

                                          مشکلات همه حل خواهد شد

                                         زندگی مثل عســل خواهد  شد

 

 

 

آه بانو 4

 

قومی از نقد جهان ترسیدند

مصلحت یکسره در این دیدند

 

که زن از خانه روان باید کرد

فکر اوضاع جهان باید کرد

 

تا نگویند که «‌استبداد است»!

تا بگویند که «‌زن آزاد است»!

 

زن به کار آمد و بازاری شد

بعد دیدیم که  ابزاری شد

 

واقعاً ارزش زن را دیدیم

«زن گل است» و چقدَر گل چیدیم!

 

چه جفا با زن و دختر کردند

«عشق» را  مُنشی دفتر کردند!

 

 عشق، بازاری و ابزاری نیست

شأن«عِلیّه» که«سرکار»ی نیست*

 

زن که یک ثروت ملی بوده

پی صَنّار *چرا فرسوده؟

 

............................................................................................................................................

* سر کار عِلّیّه!

*صنّار: سکّه ی کم ارزشی در قدیم،که  معادل«دوشاهی» بود.

 

 

 

 

این به حکم خرد است؟ این دین است؟

واقعـــــاً ارزش بانو این است؟    

 

«تربیت کردنِ انسان»،  بد بود؟

«خانه ها گرم و گلستان»، بد بود؟

 

زن که مادر نشود  پُز دارد؟

کلفَتی این همه قمپز دارد؟!

 

زن که مستعمره باشد خوب است؟

پیش گرگان، بره باشد خوب است؟

 

این همان شأن خدادای  اوست؟

این حقوق زن و آزادی اوست؟!

 

حق مهتاب! ثریا! رؤیا!

حق پروانه! پریسا! دنیا!..

 

حق زن «حق وجود» من وتوست

همه ی بود و نبود من و توست

 

نه رمانتیک و خیال است، نه وَهم

شأن زن رو به زوال است! بفهــــــــــم!

 

آی! بازار پر از سالوسی!              

دست بردار ز بی ناموسی!

 

 دام تزویر مکن نسوان را  

 بس کن این پیرهن عثمان را

 

این نه دام است، که «مام» است این زن         

نه فقط مام، « امام» است این زن

 

                                                   زن، امـــــام  دل این مولود است 

                                                   زن، خداگونه ترین موجود است

 

 

***          

 

نه که زن خانه نشین باید کرد

بلکه در حلقه، نگین باید کرد

 

مرد چون حلقه و«میدان ساز» است

زن در این  حلقه که باشد ناز است

 

زن، اگر  سیلِ شناور بشود

مرد  بایست که بستر بشود

 

کار مردان همه «بسترسازی» ست

هنر مرد، به همخوابی نیست

 

مرد، چون شیر دَمان اش خوب است

زن همان طبع روان اش خوب است

 

مرد اصل است، ولی زن ریشه

زن دل انگیزد و مرد اندیشه

 

خانه، خاتون خودش را دارد

مرد، قانون خودش را دارد*

 

                                                   «پشت هر مرد موفق...»، دیدی؟

                                                   مشـــکل عصر مرا فهـــمیدی؟

.....................................................................

*فالرجل سید اهله و المرأه سیده بیتها: مرد، رئیس خانواده و زن، رئیس خانه است: نهج الفصاحه( پاینده)، ص 460، ح 2177

 

 

 

***        

 

عصر من  دین مرا عصری کرد

نه زنش زن شد و نه مردش مَرد

 

دینشان «دِرهمِ» شان شد دیگر

صبح تا شب کمِ شان شد دیگر

 

کس دل شاد ندارد حالا

وقت آزاد ندارد حالا

 

همه سرگرم و دل از هم سردند

پشت هم را همه خالی کردند

 

دین و دینار که قاتی بشوند

مرد و زن نیز رُباتی بشوند

 

ارتباطاتِ رُباتیک است این

حاصل عصرِ«پِراتیک» است این

 

«سود و مصرف» فقط این جا اصل است

این تمدن به چه دیگر وصل است؟

 

                                                آن جهانی که از آن ترسیدیم

                                                «من غلط کردمِ» شان نشنیدیم؟!

 

 

 

***         

 

دیر یا زود عیان خواهد شد

بعد از این مهر، خزان خواهد شد

 

پیری از چهره شناسند و چروک

نسل ما را تو ببین سبک و سلوک!

 

نسل ما میل تجرد دارد

چه کسی حال تعهد دارد؟

 

عصر دنیای مجازی شده است

«عشق» هم مسخره بازی شده است

 

                                                   «عشق» ارزان شد و «مهریّه» گران

                                                   تو خودت معنیِ این قصـــــه بخوان!

 

 

***          

 

ما پر از زمزمه‌ی پاییزیم

برگ مان را خودمان می‌ریزیم

 

ما به «جمعیّتِ» خود خندیدیم

ناگهان پیریِ آن را دیدیم

 

عصر دلسردی و کم پیوندی است

عصر پاییزیِ تک فرزندی است


                                                نسل ما خاله ندارد فردا

                                                ایل و دنباله ندارد فردا !

 

               

 

 

 آه بانو5

 

 

گرچه بن بست جهان است این جا

راه ما، «مــــادر» مان است این جا       

 

آی مادر! که تو را گم کردیم

ما به دامان تو بر می‌گردیم

 

ما کویریم ـ غروبی پر درد

مادر! ای چشمه‌ی خوبی، برگرد

 

ما سرِ ترک لجاجت داریم

ما به دامان تو حاجت داریم

 

مادر! ای حسّ مقدس ـ حالا

 مضطربْ حال، مگردان ما را

 

ای که آرامش عالم بودی

ما اگر زخم، تو مرهم بودی

 

زن که بودی تو، « سَکَن » بودی تو

کوثرِ حبِّ وطن بودی تو

 

رفتی ای چشمه! لجن شد دنیا

" زخمِ وامانده دهن" شد دنیا

 

رفتی وخون پیِ خون آمده است

همه جا جنگ و جنون آمده است*

 

نسل پرپرشدگانیم آخر

توکجا رفته‌ای آخر مادر؟

 

توکه بودی بنی آدم بودیم

همه اعضای تنِ هم بودیم

 

توکه رفتی همه ره کج کردند

همگی با همگی لج کردند

 

توکه رفتی چقدَر بد شده‌ایم

همگی از دل هم رد شده‌ایم

 

                                            توکه رفتی همگی دلسردند

                                            توبیـــایی، همه برمی‌گردند            آذر 1393

 

 

............................................................................................................................

 *قرآن کریم یکی ازفلسفه‌های اصلی زن وازدواج را در سَکَن(آرامش)اعلام می‌فرماید (سوره روم، آیه21 ). پس زن محور سکونت انسان، و تبَعا محور سکونت جوامع بشری ست؛ وحالا اگر شاهد اینهمه ناآرامی در نهاد انسان امروز شده‌ایم؛ و هم اگرهرگونه هرج ومرج، یا گسیختگی روانی وخانوادگی، و فرهنگی واجتماعی پدیدار شده است؛ علت میدانی اش همین است که : مناسبات جهان امروز، این محور آرامش را از میدان اصلی خود خارج ساخته، و عملا «اولویت بانوان» را در چیزی بجز «مادری و مدیریت خانه»، و خارج از «مأمن خانواده» تعریف کرده است.                                                                                                             

 باری، الگوی اسلام در مورد مرد وزن این گونه است:«الرجل سید اهلها؛ والمرأة سیده بیتها: مرد رئیس خانواده، و زن رئیس خانه است». اکنون البته می توان آن الگوی نجاتبخش دین را نپذیرفت؛ و مسئولان نیز همچنان می توانند هیچ هزینه ای را برای احیای این ثروت ملی به گردن نگیرند. اما لاجرم می بایست تمام هزینه های روزافزون و بنیان سوز موجود را نیز به گردن گرفت!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


ارسال شده در توسط مهدی مشکات(بیاتی)